Archiwum
- Index
- Longin Jan Okoń Trylogia Indiańska. Tom III Śladami Tecumseha
- Żabiński Jan Przekrój przez ZOO
- Jan Paweł II Przekroczyć próg nadziei
- Lam Jan Głowy do pozłoty tom I
- Jan Paweł II encyklika F
- Chmielewska J. Romans wszechczasĂłw
- Współczena filozofia polityczna
- John DeChancie Castle 02 Castle for Rent
- Maxwell_Cathy_ _Ucieczka_do_Szkocji
- Bukowski, Charles El cartero
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- gim12gda.pev.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
kie 4 atrybuty przypisywane zazwyczaj ludziom (atrybuty człowieczeń-
stwa). Są nimi: (1) postawa wyprostowana, która pozwoliła człowiekowi
8 Jan Such
uwolnić rękę od funkcji poruszania się i przekształcić ją w najdoskonal-
sze jak dotąd narzędzie manipulacji (nasz przodek, australopitek posiadł
zdolność poruszania się w postawie wyprostowanej 4-5 mln lat temu);
(2) zdolność do systematycznego wytwarzania i posługiwania się narzę-
dziami pracy (ujawnioną przez naszych przodków ok. 2 mln lat temu);
(3) zdolność do myślenia abstrakcyjnego (pojęciowego) oraz (4) posłu-
giwanie się mową artykułowaną, opanowane przez naszych przodków
jakieÅ› 200 tys. lat temu.
Rozwój Wszechświata zapoczątkowany przemianami czysto fizycz-
nymi, który doprowadził poprzez przemiany chemiczne do powstania
życia, a nastÄ™pnie Å›wiadomoÅ›ci (zgodnie ze schematem: materia Ë% życie
Ë% Å›wiadomość), Å›wiadczy o postÄ™powym charakterze ewolucji Wszech-
świata. Zwiadczy o tym, że przyroda wspina się jakby po drabinie, osią-
gając coraz to wyższe szczeble, czyli doskonalsze formy organizacji.
IV. Kosmologia współczesna nie tylko nauką o ewolucji i
budowie, lecz także o pochodzeniu Wszechświata
Na zakończenie warto podkreślić, że kosmologia naukowa (fizyczna) w
swym rozwoju przeszła przez trzy etapy.
W latach 1917-1930 była raczej tylko nauką o budowie Wszech-
świata, gdyż przekonanie o niezmienności Wszechświata było (wów-
czas i wcześniej) tak mocno ugruntowane w świecie naukowym, że na-
wet Einstein długo nie był w stanie z niego zrezygnować.
W latach 1930-1970 kosmologia rozszerza swój przedmiot i staje się
nauką o ewolucji i budowie Wszechświata. W tym czasie upada tzw.
teoria stanu stacjonarnego (opracowana przez Hoyle a, Bondiego i Gol-
da), zakładająca niezmienność Wszechświata (nieobecność we Wszech-
świecie wielkoskalowych przemian, czyli procesów niestacjonarnych).
Poczynając od lat 70., kosmologia kwantowo-relatywistyczna (dzięki
wprowadzeniu do rozważań nad Wszechświatem jako całością mechani-
ki kwantowej i innych teorii mikrofizycznych) podejmuje problem po-
chodzenia Wszechświata, a zatem przedmiot jej badań staje się trójza-
kresowy: obecnie jest to nauka o pochodzeniu, ewolucji oraz budowie
Wszechświata.
Kosmolodzy kwantowi są przekonani (przynajmniej niektórzy z
nich), że kosmologia zjednoczona z mikrofizyką (pamiętajmy, że na
początku , tzn. w okolicach Wielkiego Wybuchu Wszechświat był jed-
Rozwój Wszechświata w ujęciu kosmologicznym i filozoficznym 9
nocześnie obiektem kosmicznym, ze względu na olbrzymią masę i ener-
gię, oraz mikroobiektem, z uwagi na wymiary przestrzenne i, być może
czasowe) jest w stanie rozwiązać wielką zagadkę, nad którą od tysiącleci
biedzą się teolodzy oraz filozofowie zagadkę genezy Wszechświata.
Mniej optymistyczni natomiast przypuszczają, że rozwiązanie tego pro-
blemu przypadnie przyszłej teorii grawitacji kwantowej.
Literatura:
1. Barrow, J.: Początek Wszechświata, Warszawa 1995.
2. Davies, P.: Bóg i nowa fizyka, Warszawa 1996.
3. Goldsmith, D.: Największa pomyłka Einsteina?, Warszawa 1998.
4. Hawking, St.: Czarne dziury i wszechświaty niemowlęce,
Poznań 1997.
5. Hawking, St.: Krótka historia czasu, Warszawa 1990.
6. Heller, M.: Ewolucja kosmosu i kosmologii, Warszawa 1985.
7. Heller, M.: Nauka i wyobraznia, Kraków 1995.
8. Heller, M.: Osobliwy Wszechświat, Warszawa 1991.
9. Heller, M.: Wieczność Czas Kosmos, Kraków 1995.
10. Kaku, M.: Hiperprzestrzeń, Warszawa 1997.
11. Linde, A.: Samopomnażający się Wszechświat inflacyjny, Zwiat
Nauki nr 1, 1995, s. 32-39.
12. Nowikow, I.: Czarne dziury i Wszechświat, Warszawa 1995.
13. Rees, H.: Przed poczÄ…tkiem, Warszawa 1998.
14. Such, J., Szcześniak, M., Szczuciński, A.: Filozofia kosmologii,
Poznań 2000.
15. Taylor, J.: Czarne dziury: koniec Wszechświata?, Warszawa 1987.
16. Weinberg, St.: Pierwsze trzy minuty, Warszawa 1980.
17. Weinberg, St.: Sen o teorii ostatecznej, Warszawa 1994.
Publikację w formacie *.pdf przygotował Michał Cichocki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]