Eo Oslak, Vinko La malbabela jaro

Archiwum

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

fari�as Aloizo & �eestis anka� la simpatia preleganto d-ro
Fink el Bonaero. Kvankam naski�inta en Argentino kaj fininta
tieajn lernejojn kaj studadon, lia slovena lingvo estas komple-
te �usta kaj se ajna spuro de fremda akcento.
Je la 16-a horo komenci�is lia dan�era prelego sub la ti-
tolo: Kun la poeto Pre�eren sub la (steloj de la) suda kruco.
Kulturo, e� certa poezio en liaj prelegaj frazoj bonega,
unuaranga produkto. Politiko, filozofio kaj teologio tamen
amatoreca, kvankam la a�toro prelegas internacian juron en
sia universitato en Bonaero.
Estas interesa sociologia�o, ke la malgrandaj komunumoj,
kiel la slovena en Argentino (8.000), fermi�as en certa histo-
ria, ideologia kaj e� lingva konservujo, kiun oni ne rajtas plu
tu�i, e� speciale ne malfermi kaj kontroli. Io simila okazis ver-
�ajne kun Buroj en la suda Afriko, kiuj konservis �is hodia�
la tiaman eksegezon de la Sankta skribo kaj anka� la tiaman
nederlandan lingvon, kiam ili forlasis Nederlandon kaj kon-
keris la terenon de la nuna Suda Afriko.
Speciala signo de tia grupo estas la konvinko pri propra
115
LA MALBABELA JARO
eLIBRO
plena senkulpo rilate al la okaza�oj, kiuj ka�zis forlason de
patrujo.
Vespere ni iris, invititaj de la loka slovena kultura societo,
en la gastejon apud la pre�ejo. Ni okupis longan tablon en la
�ardena parto. �irka� ni abunda verda kreska�aro, super ni la
stelplena firmamento. Komence de la tablo sidis oficiro de la
iama slovena hejmdefenda milicaro (domobranci), kiu dum
la milito luktis kontra� la partizanaj trupoj, gviditaj eksklu-
zive de la komunista partio, d-ro Habjan el Kanadio; kaj apud
li la iama politika komisaro de iu partizana brigado verkisto
Vlado Habjan el Labako. Tiu lasta sin ironie prezentis kiel la
lasta fidela bol�eviko en Slovenio & Kaj samtempe tiu kuri-
oza paro de intermilitaj kontra�uloj nun estis la plej proksi-
ma amika paro &
La fidela bol�eviko lia profesio estas historio kaj litera-
tura verkado ripro�is al profesoro Rebula: Vi kristanoj
havas strangan malfidon al via Dio. Vi kredas, ke e� la haro
ne falas desur viaj kapoj sen Lia volo; sed vi ne povas kredi,
ke anka� la bol�evisma sistemo, kiu da�ras jam dum 70 jaroj,
povus esti efektivigo de la Dia volo! Ni cetere la�te ridis al
tiu kurioza kaj afabla bol�eviko, sed en la profundo mi sen-
tis, ke li pravas &
Post la vesperman�o kaj longa diskut�ercado la homoj ko-
mencis disiri. Mi invitis Andreon el Bonaero, ke ni iru en iun
apartan ejon por pridiskuti lian hodia�an prelegon. Ni pleni-
gis niajn glasojn kun iu amara senalkohola trinka�o, �ar la
gor�o post tiom da vinkonsumo fari�is soifa.
La reprezentantoj de iu tiranio povus validi por ni kiel
frenezuloj, sed tamen & Kaj nun ni staras anta� la elekto: �u
batali kaj argumenti serioze kontra� ili �u konduti la� la
116
LA MALBABELA JARO
eLIBRO
maniero, kiel procedas la kuracistoj en frenezulejoj & En la
unua kazo la venko tre ver�ajne povus denove esti flanke de
la frenezuloj, ja iliaj maskloj estas ordinare pli fortaj kaj ilia
konscienco ne konas bremsojn. Sed en la dua kazo tamen
ekzistas ia minimuma ebleco, ke iam iu frenezulo resani�us
kaj post certa tempo iu alia same. Do estas pli sa�e ne ripro�i
al akvo, ke �i estas humida, ja tio estas en �ia naturo. Pli sa�e
estas konduki tiun akvon al la muelila rado, kiu akcelu ion
utilan & mi rakontis al la viro el malproksima kontinento.
xajne li komprenis, kion mi volis diri. Sed restas diferenco
inter la du kontinentoj &
Diman�o, 6-an de septembro 1987
Kvankam mi diskutis kun Andreo �is la 2-ahoro, mi �usta-
tempe levi�is por partopreni diservon kaj mi e� vekis An-
dreon.
Post la matenman�a kafo en la hoteleto, en kiu ni tranok-
tis, mi tuj trovi�is en la prelega salono, kie okazis anka� la
meso. Kuncelebris tri sacerdotoj: la �efa celebranto estis d-ro
J. Zde�ar el Munkeno, kie li pastras inter slovenaj elmigrin-
toj en Bavario.
Estis iel kortu�a situacio. En la unua vico sidis dum la litur-
gio kune: la iama komunista komisaro de partizana brigado
Vlado Habjan kaj la iama oficiro de la kontra�stara milicaro
domobranci d-ro Johano Habjan. La unua el Labako, kie li
verkas historiajn librojn, la dua el Toronto, kie li vivas sian
vivon de ekzilito. Ne nur, ke ili kune partoprenis diservon, ili
117
LA MALBABELA JARO
eLIBRO
dum la tuta tempo formis amikan paron, al kiu neniam man-
kis interesa komunika temo.
La prelego post la diservo vekis grandan intereson. D-ro
Bruno Koro�ak, franciskana patro kaj teologia profesoro de
Urbaniana kaj Antonianum el Romo, prelegis pri eskatologiaj
demandoj. Li diris multon surprize novan, inter alie anka�, ke
la opinio pri la eterna da�ro de la infero estas la� Sankta skri-
bo senbaza.
Li starigis tezon, ke homa mio tuj post la morto venas
anta� la tribunalon de J. Kristo. Li helpas al tiu persono en
sama momento trarigardi sian vivon el morala vidpunkto.
Post pozitiva priju�o la persono ricevas novan spiritan kor-
pon kaj eniras �ielon. Post eventuala negativa priju�o la sub-
jekto de koncerna persono denove reiras la mortan korpon
kaj kun �i iom post iom disfalas al nenio.
Tiu �i tezo �okis multajn kredantojn, �ar kelkaj e� pli fir-
me ol je �ielo kredas je eterna infero. Tamen al mi la teorio
�ajnas almena� el la filozofia vidpunkto neripro�ebla. Estas,
verdire, malfacile kompreni, ke povus ekzisti du paralelaj
eternoj: la bona kaj la malbona. Same estas malfacile kredi, ke
la senfina kompato de Dio kongruus kun la eterna puno por
pekoj, kiuj tamen estis tempe limigitaj.
Diskuto preska� ne okazis, �ar pelis nin la vokoj de kui-
ristoj, kiuj ekstere preparis skoltan tagman�on: bonegan gu-
la�on kun pasta�o, salaton kaj fruktojn la�elekte.
�e longa tablo ni trinkis kafon kaj iomete �erce, iomete
serioze diskutis. Komencis blovi la karsta vento, kiu povas
balda� fari�i ventego, nomata burja.
La lasta, posttagmeza prelego de d-ro Andreo Capuder
okazis en salonego, kvankam �uste tiu �i prelegtempo �iam
118
LA MALBABELA JARO
eLIBRO
estis tiel alloga en ekstero. Beda�rinde ne temis pri vera pre-
lego, sed pri literatura eseo en bona franca stilo. Furoris Dan-
to, Bergsono, Kierkegaard ktp. La temo: La vojo de Slovenoj
al Kanaano.
Nia ronda tablo �e Aloizo vespere ne estis tiel sukcesa, �ar
trovi�is inter ni iu juristo, kiu iel primitive kondutis. E� An-
dreo kondutis malbone. Li sentis grandan bezonon respon-
di mian komplimenton pri lia prelego per superfluaj vortoj:
Mankis nur, ke iu diru ion en Esperanto & Mi �ercmiene
jesis por eviti plian diskuton tiudirekte, sed li volis ankora�
argumenti pri sia sinteno: Mi ne povas serioze trakti la ling-
von, en kiu oni diras la libro &
La profesoron de la itala kaj franca lingvoj mi ne volis de-
mandi, kiel oni diras en la itala al la radio, al la mano (�uste
same: la radio, la mano & ); la iaman frekventinton de la kla-
sika gimnazio en Labako mi ne volis memorigi pri la masku-
linaj fina�oj �e multaj femininaj substantivoj kaj inverse. Mi
e� ne volis lin, slovenan verkiston, memorigi pri la banala
fakto, ke en nia gepatra lingvo oni same kombinas la feminin-
forman montropronomon kiu efektive rolas kiel artikolo
ta kun la maskulinforma substantivo, ekzemple �lovek , kio
donas ta �lovek (tiu �i homo). Prefere Dio sendu sian an-
�elon, komisiitan por common sense &
Mardo, 8-an de septembro 1987
Akcidentis mia iama filmkameristo en Prevalje, Danilo Pisnik.
Ni kune faris kelkajn duonprofesiajn filmojn kaj e� planis
fondi propran filmentreprenon. La realo frue nin korektis.
119
LA MALBABELA JARO
eLIBRO
Malfrue vespere li iris sur tre dan�era tereno kaj pro den-
sa nebulo falis en abismon de 150 metroj. En momento li estis
morta, sed restis tie ku�anta dum tri tagoj, �ar neniu sciis lian
vojon. Hodia� estis planita lia enterigo �e s. Barbara.
�ar lia edzino pro sia pedagogia profesio apartenas al la [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

himalia.xlx.pl